KC Rijnvliet

Kindcentrum Rijnvliet is een plek waar kinderen iedere dag op avontuur gaan. Hier werken kinderopvang en primair onderwijs vanuit een gezamenlijke visie aan de ontwikkeling van jonge kinderen. Samen bereiden zij kinderen voor op een plek in de samenleving van de toekomst. In Kindcentrum Rijnvliet begint het avontuur!

Kindcentrum als hoeksteen van jonge woonwijk

Rijnvliet is een jonge en groeiende wijk in Leidsche Rijn Utrecht. Het nieuwe Kindcentrum Rijnvliet huisvest een basisschool van SPO Utrecht, een kinderdagverblijf met BSO van Kind&Co en een openbare gymzaal. De schoolkavel vormt de prominente beëindiging van een stedenbouwkundig bouwblok en fungeert daarmee letterlijk en figuurlijk als hoeksteen van de jonge groeiende wijk. De noordzijde van het kindcentrum sluit aan op de woningen, terwijl de zuidzijde van het gebouw de oriëntatie volgt van de archeologische opgravingen van de Limes, een oude Romeinse grensweg. Het gebouw kenmerkt zich door ronde hoeken en warme materialisatie met genuanceerd zandkleurig metselwerk en houtaccenten. Hiermee sluit het gebouw in materialisatie aan op de aangrenzende bebouwing.

Avontuurlijk onderwijs

Een innovatief concept met als motto: ‘Rijnvliet, het avontuur begint’ is de basis voor dit gebouw. Het avontuurlijke karakter van Rijnvliet komt terug in de sterke verbinding tussen binnen en buiten, de relatie met het aangrenzende voedselbos en de vele speel- en leerplekken zowel binnen als buiten de klas. Het gebouw stelt kinderen in staat om te ontdekken en te experimenteren, nieuwe dingen te doen en vooral ook fouten te maken. Het gebouw faciliteert dat met brede gangen waar kinderen vrij kunnen bewegen en slidings mogen maken, drie ateliers om creatief te experimenteren en leerpleinen om samen te kunnen spelen en werken. De nieuwbouw is geen abstracte doos in de ruimte, maar een gebouw dat verbindt en waar de openbare ruimte over de schoolkavel gaat en door en over het gebouw loopt. Bewegen wordt gestimuleerd door de vorm en indeling van het gebouw. Je moet een eindje lopen om naar de gymzaal, het atelier of het amfitheater te gaan. De leerpleinen grenzen aan een openbaar dek dat je soms moet oversteken om naar een andere klas te gaan. De ingang van de gymzaal is bewust aan de buitenzijde gesitueerd. Kinderen vinden het lekker om even te lopen; en ook voor de volwassen gebruikers is dat gezond!

Kindcentrum verbindt woonwijk met voedselbos

De basiscompositie van het kindcentrum bestaat uit twee in elkaar grijpende volumes met daartussen een verhoogde meanderende openbare route die woonwijk met het nieuwe voedselbos verbindt. De hellingbaan aan de zuid-oostzijde van de kavel is het startpunt van deze openbare route over het kindcentrum. Mensen mogen het talud op en kunnen daar tussen het kindcentrum door lopen. Door de vele gevelopeningen langs deze route presenteert het kindcentrum zich als etalage aan de wijk. Een brede tribunetrap verbindt het hoger gelegen dek met het schoolplein. Een brug leidt de gebruikers richting het voedselbos.
In het verlengde van deze route is het kunstwerk ‘Dichterbij de boom’ van Anouk Vogel gerealiseerd. Dit kunstwerk bestaat uit een boomkroonpad. Het pad sluit als een lus aan op de brug. Daarnaast is een glijbaan die vanaf de brug eindigt in het voedselbos. Deze veilige openbare verbinding stimuleert kinderen om van het voedselbos gebruik te maken en zelf fruit te plukken uit de boomkronen en hiermee te koken in de klas of thuis. Hier wordt het concept ‘eetbare woonwijk’ voor de kinderen tastbaar. Stedenbouw en architectuur zijn in het ontwerpproces samen opgetrokken, waardoor er een mooie en sterke verbinding is gekomen. Het gebouw is integraal onderdeel van haar omgeving.

Organisatie van dynamisch onderwijs

In het hoge volume bevindt zich het onderwijsprogramma van het domein voor kinderen van zeven tot en met twaalf jaar. In het lagere volume bevindt zich het gebied voor jongere kinderen van vier tot en met zes jaar. Grenzend aan de route tussen beide volumes liggen de leerpleinen die uitnodigen tot buitenonderwijs en natuureducatie. Op de begane grond is het kinderdagverblijf gevestigd. In het hart van de school, waar de volumes bij elkaar komen, liggen twee speellokalen als ruimtelijke verbinding tussen het kinderdagverblijf en de basisschool. Dit vormt de ontmoetingsplek voor de verschillende gebruikers. Door de open verbinding van de centrale entree met de speellokalen en de centrale trap ontstaat hier een ruimtelijke dynamiek. Vanuit de centrale hal zijn doorzichten naar de openbare gymzaal gerealiseerd. De visie van het kindcentrum is niet star, maar juist beweeglijk. Deze dynamische en veranderende visie heeft 9graden architectuur vormgegeven in het gebouw.

Zorgen voor de aarde

Duurzaamheid staat hoog in het vaandel en dat is terug te zien in het nieuwe Kindcentrum Rijnvliet, dat voor 16 groepen onderwijs en 400 kinderen is gebouwd. Vanuit de gemeente Utrecht wordt enkel een Bijna Energie Neutraal Gebouw bekostigd uit de normvergoeding voor scholenbouw. Om de ambitie van een volledig energieneutraal gebouw (ENG) te halen, heeft SPO Utrecht extra investeringen gedaan uit eigen middelen op basis van een onderliggende business case. Tijdens het ontwerpproces heeft 9graden architectuur samen met het ontwerpteam een integraal pakket van bouwkundige en installatietechnische maatregelen samengesteld. De gebouwschil heeft een hoge isolatiewaarde en er is onder meer drievoudig glas toegepast in combinatie met gestuurde zonwering. Het installatieconcept bestaat uit een zeer energiezuinige warmtepompinstallatie die zijn warmte en koude onttrekt aan de bodem. Met dit pakket van maatregelen wordt voldaan aan de hoge comforteisen en is een gezond, energieneutraal, duurzaam en comfortabel kindcentrum gerealiseerd. Rob van der Westen van SPO Utrecht benadrukt: “Je hebt de aarde te leen. Duurzaamheid betekent ook elkaar inspireren en als organisatie wil je hier het voorbeeld geven hoe je met duurzaamheid en circulariteit omgaat. Dat is hier heel goed gelukt.”

9graden architectuur

9graden architectuur is een ambitieus architectenbureau met vestigingen in Amersfoort/NL en Oldenburg/DE. Wij vertegenwoordigen een organisch functionele, ecologische en moderne architectuur waarin de gezondheid van de mens centraal staat. Ecologisch bouwen is voor ons een vanzelfsprekendheid. Een gebouw dat positief op de levenskrachten van de mens werkt, is een investering die in menselijk, ecologisch en economisch opzicht zinvol en eigentijds is.

Vormgevingsproces

Ons doel is om in alle opzichten een menselijke architectuur te scheppen. Daarbij willen we zowel de fysieke als de gevoelsmatige en geestelijke aspecten van de mens in het vormgevingsproces betrekken. De samenhang tussen deze aspecten vormt het fundament voor een organische functionele architectuur. Wij zien het als een uitdaging om in bestaande stedenbouwkundige en landschappelijke structuren op een eigentijdse wijze met respect voor het verleden gebouwen te integreren, om bestaande kwaliteiten verder te ontwikkelen en deze met nieuwe ideeën te versterken.

Milieu- en mensbewust ontwerpen

De vraag naar duurzame en ecologische aspecten van het bouwen is voor ons een vanzelfsprekendheid. In ons materiaalgebruik passen we zoveel mogelijk ecologisch verantwoorde materialen toe die hergebruikt of herbruikbaar zijn. Bij de specifieke materiaalkeuze wordt gelet op stijlvolle, eigentijdse en duurzame aspecten. Bij duurzaamheid gaat het om de levensduur van een gebouw, niets is zo vervuilend als iedere dertig jaar te moeten slopen en bouwen. Al te vaak gaat het bij duurzaamheid om de materiële aspecten van het bouwwerk. Zou het echter niet ook om de immateriële aspecten moeten gaan, om de ‘hechting’ aan de schoonheid van het object. Laat de mens zich verbinden met zijn omgeving, zodat het vanzelfsprekend wordt dat we ervaren: ‘dit is de wereld waarin ik leef, die ik verzorg, waar ik verantwoording voor neem!